حزب شهروندان افغانستان وبسایت رسمی حزب شهروندان افغانستان
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
اصطلاح جامعه مدنی به مفهوم امروزی در دهه ۱۹۸۰ زمانی بر سر زبان‌ها افتاد که به نمادی از جنبش‌های اعتراضی غیر دولتی علیه رژیم‌های اقتدارگرا در اروپای شرقی و آمریکای جنوبی، تبدیل شده بود. تعریف جامعه مدنی امری ساده نیست. به گفته «ون دایک» از پژوهشگران مرکز مطالعات بین المللی استراتژیک مستقر در واشنگتن، مفهوم جامعه مدنی در گذر زمان از پلتفرم‌های انجمنی به طیف وسیعی از گروه‌های سازماندهی شده ارگانیک با اشکال، کارکردها و اندازه‌های مختلف، تحول یافته است. بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۳، امروزه جامعه مدنی شامل طیف وسیعی از گروه‌های سازمان یافته و سازمان نیافته می‌شود و مرزهای قدیمی بین بخش‌ها را درنوردیده است. براین اساس یکی از اشکال فعالیت نهادهای مدنی فعالیت آنلاین و ثبت شده در فضای مجازی است. در حالی که در تعریف قدیمی‌تر، جوامع مدنی باید در چارچوب قوانین داخلی یک کشور یا مطابق قوانین بین المللی ثبت و راجستر می‌بودند، تحول جدید این است که نهادهای مدنی مرتبط با کشورهای مثل افغانستان که اداره طالبان اجازه فعالیت آزادانه را نمی‌دهد، می‌توانند به صورت آنلاین و بدون ثبت و راجستر رسمی فعالیت کرده و کارکرد خود را داشته باشند.
امروزه فن‌آوری اطلاعات و گسترش فضای مجازی بستر جدیدی را برای فعالیت نهادهای مدنی فراهم کرده است. در طی سال‌های اخیر در افغانستان و جهان شاهد رشد روز افزون فعالیت نهادهای جامعه مدنی به صورت آنلاین هستیم. فضای مجازی زمینه شبکه‌سازی و تعامل در ماورای افق و مرزهای جغرافیایی را فراهم کرده است. اعمال محدودیت طالبان بر رسانه‌ها، نهادهای مدنی و آموزشی باعث شده است که شهروندان افغانستان بیش از گذشته فعالیت‌های دادخواهانه، آموزشی و انتقادی خود را به صورت آنلاین و یا ثبت شده در فضای مجازی سازماندهی و ارائه کنند.
بنابراین نهادهای مدنی افغانستان که در طی دو دهه فضای باز سیاسی رشد نسبی کرده بود، با تحول سیاسی پیش آمده از حرکت باز نمانده بلکه با توجه به ظرفیت‌های موجود و تحول در مفهوم و شیوه عمل نهادهای مدنی، می‌توانند با قدرت به فعالیت‌های خود ادامه دهند. فعالیت موثر و برنامه‌ریزی شده نهادهای مدنی خارج از کشور می‌تواند نقش نظارتی قوی بر اعمال و رفتار اداره طالبان را بازی کند. با توجه به وابستگی طالبان و کشور به حمایت‌های جامعه جهانی، از یک طرف و بسته بودن فضای نقد و نظارت شفاف در داخل کشور از جانب دیگر، ایجاب می‌کند که نهادهای مدنی مستقر در خارج توجه خود را به تحولات داخل معطوف کرده اقدامات خلاف حقوق بشر و منافع ملی طالبان را به گونه مستند و مشروح زیر ذره‌بین داشته باشند و اجازه ندهند اقدامات ضد انسانی، قوم‌گرایانه، زن و زبان‌ستیز مثل دهه ۱۹۹۰ در سکوت انجام شود.
