افغانستان در حالی با بحرانهای عمیق انسانی، اقتصادی، سیاسی و مهاجرتی دستوپنجه نرم میکند که بحران دیگری به نام کوچیگری مسلحانه، مشکلات موجود را دوچندان کرده است. کوچیگری، نه بهعنوان یک شیوهی سنتی زندگی، بلکه بهعنوان ابزاری سیاسی، بحرانآفرین و تنشزا با حمایت ساختار حاکم طالبان، بهصورت سیستماتیک انسجام ملی را تهدید کرده است.
سیاست تهاجمی و سازمانیافتهی کوچیگری، بهویژه در برابر مناطق آسیبپذیر هزارهنشین، همواره فاجعهآفرین بوده است؛ و اینبار نیز، اهالی قریهی رشک را آواره ساخته است.
در تازهترین مورد، کوچیهای مسلح با یورشی گسترده و خشونتبار بر قریهی رشک در ولسوالی پنجاب، به زمینها، چراگاهها و داراییهای مردم بومی تعرض کرده و ساکنان محل را از طریق تهدید و ارعاب، به اجبار از خانه و کاشانهشان بیرون راندهاند. این اقدامات – همانند سالهای گذشته – با سکوت، بیعملی و در برخی موارد، با حمایت مستقیم نهادهای زیر فرمان طالبان همراه بوده است.
همگان میدانیم که کوچیگری در شکل کنونی آن، نه مسئلهای قومی یا سنتی، بلکه ابزاری تهدیدکننده برای وحدت ملی، عاملی برای تشدید بحرانهای اجتماعی و ماشین تبعیض قومی و اقتصادی است.
این روند نهتنها هستی و معیشت مردم در بامیان و هزارستان را از میان میبرد، بلکه پیامدهایی ویرانگر برای صلح پایدار، مشروعیت سیاسی و ساختار اجتماعی کشور بههمراه دارد.
تأکیدات حزب شهروندان افغانستان
در سطح ملی:
۱. ما کوچیگری مسلحانه و سازمانیافته را سیاستی ضدملی و بحرانزا میدانیم که تنها به تعمیق شکافهای قومی و تخریب همزیستی مسالمتآمیز منجر میشود.
۲. گروه طالبان باید مسئولیت مستقیم این بحران را بپذیرد و به حمایت آشکار و پنهان از حملات کوچیها فوراً پایان دهد.
۳. ما از تمامی نیروهای سیاسی، مدنی، روشنفکران، و مردم عدالتخواه افغانستان – از هر قوم و مذهب – دعوت میکنیم که در برابر این ظلم سکوت نکنند و صدای مردم مظلوم در مجامع و پلتفرمهای بینالمللی باشند.
در سطح بینالمللی:
ما از سازمان ملل متحد، نهادهای حقوق بشری، اتحادیه اروپا و سازمان همکاری اسلامی میخواهیم:
۱. تجاوزات کوچیها و نقض حقوق مالکیت مردم هزارستان را بهعنوان مصداق پاکسازی قومی و بیخانمانسازی سیستماتیک بررسی و مستندسازی کنند.
۲. هیأتهای حقیقتیاب مستقل برای بررسی میدانی فجایع انسانی در مناطق هزارهنشین تشکیل دهند.
۳. از حکومت طالبان خواسته شود که به ظلم و سرکوب سازمانیافته علیه مردم پایان دهد.
فراخوان به مردم افغانستان:
ما با کمال احترام، خطاب به وجدانهای بیدار مردم افغانستان اعلام میداریم:
اکنون زمان آن فرا رسیده است که در برابر این جنایت هولناک سکوت نکنیم و با برخوردی مسئولانه، زمینهی همگرایی واقعی و ملی را با دستان خود فراهم سازیم.
همه میدانیم که هیچ صلحی در سایهی ظلم، هیچ وطنی در دل نابرابری، و هیچ وحدتی بر بستر حذف، دوام نخواهد آورد.
حزب شهروندان افغانستان
۳۰ جولای ۲۰۲۵
Afghanistan Citizens Party