تحزب از فرآوردهای اندیشه مدرن است. امروزه بهمثابه گسترش دموکراسی، احزاب نیز در درون نظامهای سیاسی گسترش یافته است. نقش احزاب در مدیریت کلان حکومتها اعم از سیاستگذاریهای ملی، گزینش مسئولان، نظارت بر حسن اجرای امور و… تا حدودی واضح است. هر دولتی که نظام سیاسی آن مبتنی بر خواست و اراده مردم باشد که اغلب چنین ادعا دارند، سیستمهای از تحزب را نیز پذیرفته اند. مهمترین سیمای جامعه مدنی در جوامع مدرن، احزاب و جمعیتهای سیاسی سازمانیافتهای است که بهطور تخصصی و مداوم بر همه اعمال حاکمیت نظارت مینمایند. این تحول ابتدا در جهان غرب به وقوع پیوست و سپس بهعنوان بخشی از توسعه سیاسی به دیگر کشورها گسترش یافت. بر این اساس تحزب بخشی جدایی ناپذیری از توسعه سیاسی قلمداد گردید و امروزه وجود احزاب و آزاد بودن فعالیتهای سیاسی احزاب از معیارهای مهم در توسعه سیاسی کشورها به شمار میرود.
حزب سیاسی سازمانی است پایدار که در عرصه ملی با هدف کسب قدرت سیاسی در پرتو حمایت مردمی فعالیت میکند. تصاحب قدرت در ساختار حزبی از راه رقابت احزاب صورت میگیرد و هرکسی که در این رقابت پیروز بیرون آید، قدرت نیز به او تعلق خواهد گرفت. وجود سه ویژگی در حزب بسیار حائز اهمیت است؛ نخست سازمان پایدار که حزب را از فعالیتهای فردی و فعالیتهای جمعی بهصورت مقطعی، متمایز مینماید. ویژگی دوم مربوط به عنصر کسب قدرت است. سیاست با قدرت قرین است و هدف از فعالیت سیاسی در حزب، کسب قدرت است. عنصر سوم مربوط به حمایتهای مردمی است. دموکراسی حاکمیت مردمی است و حزب بهعنوان تسهیل کنندگی نقش نمایندگی مردم در سیاست، نمیتواند بدون پشتوانه مردمی وجود داشته باشد.
بر این اساس در جمعبندی از تعاریف مربوط به حزب، میتوان گفت حزب جمعیت سازمانیافتهای است که بهمنظور کسب قدرت مبارزه میکند. این مبارزه از طریق رقابت احزاب برای تامین رضایت شهروندان و کسب حمایتهای مردمی صورت میگیرد.