گسترش افراط‌ گرایی؛ آیا افغانستان در موقعیت پیشا ۱۱ سپتامبر قرار دارد؟

حمله‌های مرگبار و زنجیره‌ای در مسکو، کرمان، نقاط مختلفی از پاکستان و افغانستان، آشکارا نشان دهنده گسترش افراط‌گرایی در منطقه است. طالبان و حامیان آن‌ها اگر گزارش‌های مراکز مطالعاتی و رسانه‌ها مبنی افزایش تعداد و توان گروه‌های تروریستی در افغانستان را تبلیغات جانب‌دارانه بخوانند، حوادث میدانی و خون‌بار در نقاط مختلف منطقه را انکار نمی‌توانند. با نگاه مقایسه‌ای به دوره قبل و بعد از سلطه طالبان به راحتی می‌توان دریافت که حجم حمله‌های خونین تروریستی در منطقه در پی بازگشت طالبان، افزایش یافته است. داعش شاخه خراسان مستقر در افغانستان نقش اصلی را در تمامی حمله‌های مرگبار ماه‌های اخیر داشته است. از جانب دیگر منابع تحقیقاتی و رسانه‌ای به طور مکرر بر افزایش پایگاه‌ها، منابع و تحرکات القاعده در افغانستان و در پناه طالبان تأکید دارند. از این رو این پرسش مطرح می‌شود که آیا بار دیگر افغانستان در موقعیت سال‌های پایانی دهه ۱۹۹۰ قرار دارد؟
در پاسخ به این پرسش می‌توان با توجه به شاخص‌های مختلف به جمع‌بندی رسید. مشروعیت بین المللی یکی از این شاخص‌ها است. از این جهت می‌توان گفت افغانستان تحت کنترل طالبان حتی در موقعیت بدتر از دهه۹۰ قرار دارد. آن زمان حداقل سه کشور منطقه‌ای یعنی پاکستان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی حکومت این گروه را به رسمیت شناخته بودند. اکنون اما با اینکه نزدیک سه سال از سلطه طالبان می‌گذرد حتی یک کشور حاضر نشده است که این گروه را به رسمیت بشناسد. نمایندگی افغانستان در سازمان ملل همانند دهه ۹۰ در اختیار نماینده طالبان قرار نگرفته است. شاخص دیگر حقوق زنان است. طالبان در این مورد هیچ تغییر نکرده‌اند بلکه خشونت علیه زنان افزایش یافته است. علاوه بر این مشارکت دیگر اقوام در قدرت و رفتار در چارچوب یک قانون اساسی برخاسته از اراده مردمی می‌توانند به عنوان شاخص‌های دیگر در نظر گرفته شوند. از این زاویه نیز افغانستان همانند دهه ۹۰ در خلاء قانونی به سر می‌برد و اقوام و جریان‌های سیاسی دیگر کاملا سرکوب شده اند. از بعد افراط‌گرایی می‌توان گفت که مدارس دینی و اندیشه‌های افراطی بیش از دهه ۹۰ در مقیاس وسیع و با امکانات چند برابر ایجاد و ترویج می‌شوند.
اما از نظر امنیتی و فعالیت گروه‌های تروریستی به نظر می‌رسد که افغانستان اکنون بیش از دهه ۹۰ به لانه تروریسم بین المللی تبدیل شده است. در آن دوره فعالیت و تحرکات گروه‌های تروریستی هم از نظر تعداد و هم از نظر پیچیدگی، در مقایسه با وضعیت فعلی محدود‌تر بود. فعلا بیش از ۲۰ گروه تروریستی و نه تنها در جنوب و جنوب شرقی بلکه در شمال، غرب و شمال شرق فعالیت دارند. این گروه‌ها برای کشورهای مختلف و در مناطق مختلف برنامه دارند که ما فقط نمونه‌‌های از آن را در پاکستان، ایران و روسیه دیده‌ایم. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که افغانستان تحت کنترل طالبان حتی در جایگاه خطرناک‌تر از دهه۹۰ قرار گرفته است و در صورت مماشات جهان با وضعیت جاری در افغانستان، ممکن است حوادثی به مراتب وحشتناک‌تر از حمله یازده سپتامبر را شاهد باشیم.

درباره ی ayobj954@gmail.com

مطلب پیشنهادی

پیام حزب شهروندان افغانستان به مناسبت عید سعید اضحی

پیام حزب شهروندان افغانستان به مناسبت عید سعید اضحی

فرا رسیدن عید سعید اضحی را به تمام مردم رنج‌دیده افغانستان تبریک و تهنیت عرض …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *