حزب شهروندان افغانستان وبسایت رسمی حزب شهروندان افغانستان
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
هر نشستی، چه منطقهای و چه بینالمللی، اگر بدون حضور و مشارکت نمایندگان واقعی مردم افغانستان برگزار شود، صرفاً بر مسائل سطحی و کوتاهمدت تمرکز کند، نه تنها کمکی به حل مشکلات افغانستان نمیکند، بلکه باعث پیچیدهتر و مضاعف شدن این مشکلات خواهد شد. تأکید بر مشارکت افراد از اقوام مختلف در سیستم طالبانی نوع انحراف و به بیراهه رفتن مطالبه واقعی مردم افغانستان است. این کار نه تنها بحران را کاهش نمیدهد بلکه عمیق تر نیز خواهد کرد و سبب تداوم روند غیر مردمی در افغانستان خواهد شد.
1. غیبت مردم افغانستان در نشست تهران
عجیب این است که افغانستان شاید جزو معدود کشورهای باشد که همواره جلسات در باره آن در غیبت خود آنها برگزار می شود. بهانه برگزاری جلسات بحث و بررسی وضعیت افغانستان است و اینکه راه حل برای افغانستان پیدا شود و هر شرکت کننده خارجی حق سخن گفتن را در باره افغانستان برای شان محرز در نظر می گیرند ولی غیبت نمایندگان واقعی مردم افغانستان برای شان گویا هیج مسأله نیست. این نوع رویه، ممکن است حامل پیامهای مختلف باشد ولی یکی از مهم ترین آنها این است که غیبت نمایندگان واقعی مردم افغانستان به معنای عدم درک دقیق و صحیح از نیازها و مشکلات افغانستان است گویا بانیان این نشستها یا نمی دانند که مشکل اصلی افغانستان چیست و یااینکه عامدانه در صدد فرافگنی و منحرف کردن مسیر هستند که در هر دو صورت غیر قابل قبول بوده و از مشروعیت برخوردار نیستند. نشستی غیر مشروع لزوما نتایج غیر مشروع خواهد داشت. بدون حضور و صدای واقعی مردم افغانستان، تصمیمات گرفته شده در این نشستها نمیتوانند بر اساس واقعیتهای میدانی و نیازهای واقعی جامعه افغانستان باشند.
2. عدم پرداختن به سیستم کارآمد سیاسی
یکی از اصلیترین مشکلات این نشستها، عدم توجه کافی به سیستم کارآمد سیاسی است. بدون وجود یک سیستم سیاسی کارآمد و پاسخگو برای افغانستان، هیچ یک از تلاشهای بینالمللی و منطقه ی برای کمک به افغانستان به نتیجه نخواهد رسید. سیستم سیاسی کارآمد به معنای وجود نهادهای دموکراتیک، قانونی و شفاف است که قادر به پاسخگویی به نیازها و مطالبات مردم باشند. این موضوع در نشست تهران به طور جدی مورد بحث و بررسی قرار نگرفت و بیشتر به مسائل سطحی و کوتاهمدت پرداخته شد. براساس شواهد تاریخی و تجربه جاری در افغانستان باید گفت که یکی از مهمترین فاکتورهای مولد بحران در افغانستان فقدان سیستم کارآمد است.
منطقا سیستم های سیاسی در هر کشور برای پاسخگویی به نیازمندیهای آن طراحی می شود. در افغانستان شاید تنها مسأله ی که هیچگاه مورد توجه نیست، کارآمدی سیستم است. سیستمهای سیاسی در افغانستان براساس باورهای ایدئولوژیکی به مفهوم عام کلمه مورد پذیریش و رد قرار میگیرند. به همین خاطر است که نظامهای سیاسی در افغانستان به جای اینکه به حل معضل کمک کند، خودش معضل می شود و کانون خلق بحران. امیدواریم که نشستهای منطقه ی چون نشست تهران کمک به مردم افغانستان را بیش از هرچیزی دیگر مورد توجه قرار دهند.
3. تاثیرات منفی نشستهای بدون حضور مردم
نتیجه نشستهایی که بدون حضور نمایندگان واقعی مردم افغانستان برگزار میشوند و در آن روی نظام کارآمد بحث نمی شود، به تقویت طالبان و دیگر گروههای افراطی منجر میشود. اساسا بحث روی حکومت فراگیر براساس برداشت که وجود دارد، یعنی ساختن حکومت سهامی از تعداد افراد خاص آنهم در زمینه طالبانی. بسیار واضح است که چنین مواجه و برداشتی به معنای تشدید بحران و عمیق تر ساختن بحران در افغانستان است. مسأله افغانستان حضور تعداد افراد معلوم الحال در حکومت نیست، مسأله افغانستان نبود نظام کارآمد است که نمایندگی از اراده مردم کند و خود را موظف به خدمات رسانی به مردم بداند. با حاکم ساختن روند الیگارشیکی و توزیع فرصتهای حکومتی در میان تعداد افراد، مشکلات افغانستان قابل حل نخواهد بود. این نوع برخود با مسایل افغانستان از سوی کشورهای منطقه و بازیگران بین المللی سبب افزایش نارضایتی و بیاعتمادی مردم افغانستان نسبت به جامعه بینالمللی و دولتهای منطقهای خواهد شد و طبیعی است که بی باوری مردم افغانستان نسبت به آنها برایند باخت- باخت را در پی خواهد داشت.
4. نیاز به مشارکت واقعی مردم افغانستان
برای حل مشکلات افغانستان و ایجاد یک آینده پایدار و باثبات، ضروری است که مردم افغانستان به طور واقعی و فعال در فرایندهای تصمیمگیری و نشستهای منطقه ی و بینالمللی حضور داشته باشند. تنها با مشارکت فعال مردم و نمایندگان واقعی آنها میتوان به یک سیستم سیاسی کارآمد و پاسخگو دست یافت. همچنین، جامعه بینالمللی و کشورهای منطقه ی باید به جای تمرکز بر راهحلهای سطحی و کوتاهمدت، به اصلاحات ساختاری و ایجاد نهادهای دموکراتیک و قانونی در افغانستان توجه کنند.
