در گردهمایی روز شنبه 26 اکتبر هموطنان افغانستانی در کنزاس و میزوری آمریکا، دکتر ذاکرحسین ارشاد، رئیس حزب شهروندان افغانستان که سخنران ویژه این برنامه بود، نکاتی را درباره شرایط دشوار افغانستان و فرصتهای پیشروی مهاجران ایراد کرد.
مهمترین محورهای سخنرانی ایشان به شرح زیر بود:
مهاجرت و خطر بقا:
دکتر ارشاد با اشاره به مهاجرت گسترده مردم از افغانستان، آن را نشانهای از وضعیت غیرقابل تحمل در کشور دانست. وی اظهار داشت که مردم افغانستان به دلیل شرایط تهدیدآمیز و خطر بقا، در تلاش برای حفظ بقای خود هستند. گستردگی و بحران مهاجرت بازتابی و نشانی از وضعیت حاکم بر افغانستان است و مهاجرت در نوع خود خطر بقاء را به صورت موردی حداقل کاهش میدهد.
قاعده بازی در افغانستان (تنازع بقا):
ایشان در تحلیل وضعیت داخلی کشور بیان کرد که مناسبات و تعاملات گروههای مختلف در افغانستان بر اساس ارزشهای هموطنی، اخلاق و اصول انسانی نیست، بلکه بهجای آن، منطق قدرت و تنازع بقا حاکم است. به گفته دکتر ارشاد؛ این نیرو و قدرت است که در افغانستان تعیینکننده است و دیگر اصول ارزشمند را تحتالشعاع قرار میدهد.
تعریف روابط از منظر قدرت:
رئیس حزب شهروندان افغانستان با تاکید بر اهمیت قدرت در تعریف روابط، توضیح داد که معنای تنازع بقا و مهم بودن قدرت در روابط اجتماعی این است که در افغانستان روابط کاملاً سیاسی است، بهطوری که همه مناسبات با عنصر قدرت تعریف میشوند.
استفاده از فرصتهای مهاجرت به مثابه دستیابی به بقا:
دکتر ارشاد، مهاجرت را فرصتی برای توانمند شدن جامعه افغانستان در حوزههای مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برشمرد. وی تأکید کرد که بهرهگیری از این فرصتها نه تنها شرایط زندگی مهاجران را در خارج از افغانستان بهبود میبخشد، بلکه میتواند بر سرنوشت جامعه افغانستان نیز تاثیر مثبتی بگذارد. بهره گیری از فرصتهای مهاجرت ضمن اینکه وضعیت شخصی افراد را متفاوت میسازد، سپر مصونیت در تنازع بقای جمعی را به صورت مطمئن نیز خلق میکند.
ضرورت برخورد فعال و مسئولانه:
در پایان سخنرانی، دکتر ارشاد از هموطنان خواست تا با برخوردی فعال و مسئولانه از فرصتهای مهاجرت بهرهمند شوند. او شرکت در روندهای سیاسی، نظیر انتخابات را در کشورهای میزبان یک مسئولیت مهم دانست و تاکید کرد که مشارکت آگاهانه و مسئولانه افراد واجد شرایط در این فرآیندها میتواند هم به مهاجران افغانستانی در کشور مقصد و هم به آینده افغانستان کمک کند. برخورد مسئولانه یک مهاجر در دنیای مهاجرت، به معنای توانمند سازی جامعه و تضمینی برای بقای پایدار خواهد بود.