حزب شهروندان افغانستان وبسایت رسمی حزب شهروندان افغانستان
روز یکشنبه ۱۵ دسامبر ۲۰۲۴ چهارمین نشست گفتمان شهروندی با موضوع ” موانع ژئوپلیتیکی استقرار نظام سیاسیکارآمد و صلح پایدار در افغانستان” از طریق پلتفرم گوگل میت برگزار شد.
آقای عبدالله فایض دانشجوی دکتری در دانشگاه کوتاهیه دوملوپینار-ترکیه یکی دیگر از سخنرانان نشست ضمن تشکر ویژه از حزب شهروندان افغانستان بابت فراهم آوری زمینه ی بحث های اکادمیک چنین گفت:
افغانستان به دلیل داشتن موقعیت حساس ژئوپلیتیکی از بدو پیدایش تا اکنون شاهد بروز و تشدید منازعه ی قدرت بوده و هیچگاهی قادر به تاسیس نظام سیاسی باثبات و کارآ نگردیده است. موجودیت عوامل مختلف ژئوپلیتیکی اعم از مولفه های ثابت و متغییر موجب تشدید رقابت قدرت های منطقه ی و جهانی در دوره های مختلف زمانی شده است. عدم استقرار نظام سیاسی کارآمد زمینه را برای دور باطل منازعه و گسترش خشونت در قالب های مختلفی فراهم آورده است.
ژئوپلیتیک به مطالعه چگونگی شناخت، کسب، حفظ، و استفاده از منابع جغرافیایی قدرت در سطوح مختلف منطقه ی و جهانی میپردازد. افغانستان به عنوان کشوری با موقعیت جغرافیایی خاص در مرکز تقاطع سه حوزه ی ژئوپلیتیکی؛ آسیای مرکزی، جنوب و غرب آسیا، جزء هیچ یک از حوزه های ژئوپلیتیکی فوق به شمار نمی رود؛ از همین رو دولت های شکل گرفته از زمان بازی بزرگ ( بریتانیای کبیر و روسیه تزاری) و از آغاز جنگ سرد الی ختم آن ۱۹۸۹ به صفت دولت حائل و بعد از آن به حیث دولت عایق به ایفاء نقش پرداخته است. ویژگی های دولت عایق با اتکاء به نظریات باری بوزان در مطالعات امنیت منطقه ی منفعل بودن، جداکننده ی مناطق و همیشگی بودن عایق هاست که تمامی موارد فوق در مورد افغانستان صدق می نماید. این نوع دولت ها در میان چند منطقه امنیتی قرار داشته اما جزء از نظام امنیتی هیچ یک نیستند. معمولا چنین دولت ها ضعیف و آسیب پذیر بوده و از پویش های امنیتی مناطق پیرامون خود متاثر شده و سرریز منازعات می باشند. دلیل این همه کودتاه ها، انقلاب ها، جنگ های داخلی و منازعه ی قدرت ناشی از عدم شکل گیری دولت مقتدر با نظرداشت واقعیت های عینی و ذهنی جامعه ی افغانستان بوده است. عدم تامین عدالت در توزیع منابع قدرت و ثروت، انحصارگرایی و سیاست نفی منجر به دور باطل خشونت و بحران در این کشور شده است که عوامل همچون بحران هویت، بحران مشروعیت، سوء مدیریت، تضاد طبقاتی، ضعف نظامی و بحران فرهنگ در بروز منازعات به مثابه ی بخشی از عوامل سیال و متغییر ژئوپلیتیکی نقش اساسی را بازی کرده اند. تداوم همچو وضعیت زمینه ی شکل گیری نظام سیاسی باثبات و صلح پایدار در افغانستان را به آرمان های غیر قابل حصول برای مردم افغانستان مبدل ساخته و عدم درک واقعیت های ژئوپلیتیکی به مثابه ی دلیل اصلی منازعه ی این کشور دورنمای تامین صلح و تاسیس نظام سیاسی کارآمد را کماکان تاریک ساخته است.
#نشست_تخصصی #گفتمان_شهروندی
#موانع_ژئوپلیتیکی #استقرار_نظام_سیاسی_کارآمد_و_صلح_پایدار_درافغانستان
#حزب_شهروندان_افغانستان
#عبدالله_فایض_دانشجوی_دکتری_در_دانشگاه_کوتاهیه_دوملوپینار_ترکیه
